Abside Iglesia Moriello de Sampietro

Abside Iglesia Morillo de Sampietro
miércoles, 28 de febrero de 2018
NIEBA.
Cuando aquí nieba, ¡que fará en Yeba! y si en Yeba en y a un palmo, qué será en Fanlo...
yera un dicho mui conoxiú, que uey ye en plena autualidá. A nieú ha beniú d´abaixo, y en o cruze de L´Ainsa fa prous años que no s´en eba bisto un palmo...
En as bals cuento se fan resiquetas porque ye una nebadeta que les cai seis u siete bezes cada ibierno.
Pero en o cruze de L´Ainsa... ye atro cantar, y no dezimos cosa de Balbastro u de Uesca...
Ye que nos imos aconortaú que no caiga cosa. A dar bueltas con l´auto, con os camións, por as bals, por os lugárs, camins y tozals, sin que en caiga una brenca... y dimpués... cuan fa o que eba de fer tol ibierno... todo son problemas. A Naturaleza diz u busatros u yo... se chira asina, y alomillor nos fa prexinar, que o que ha feito lo pue tornar a fer.
Millor no salir de casa, preparar o puchero de garbanzos, os pies en o fogaril... y a leyer... a escribir como yo... u a bier-la cayer.
O que mas goyo me fa ye ixe silenzio que se fa antis de nebar. No buela ni piula un paixarico, sube una miqueta a temperatura si fa muito frio y ascape ranca a nebar. Uey como yera de nueis me l´he perdiu.
Ye una murga si tiens que salir con l´auto pero una preziosidá ta caminar por o monte pleno de fantasmas quietos, de rastros de animals, u de cosas que reluzen. Os que bebimos en medio de o monte, lo podemos biyer muitas bezes, pero agora mas zerca, en poner o pie n´ a puerta casa.
sábado, 6 de enero de 2018
CHARRAR N´ARAGONES
Soi de ixos zarpaús d´aragoneses que han sentiú charrar en casa n´aragonés, anque a mayestra nos deziba en a escuela contino, que charrabamos mal. Nusatros semos os que emos d´emplegar, espardir, y fer rechirar en o tozuelo de os poders politicos e inteletuals... ta cambear o destino de l´ aragonés.
A nuestra fabla ye en a situación autual, seguntes me paez a
yo, porque a soziedá que encara la charraba y conozeba, s´esclató, u la
esclatón, y nos fizon bier a nuestra
cultura como una incultura. A chen que se quedó en os lugárs –fabláns de
aragonés- antiparti de fe-los sentir fracasaús, eban muitas necesidáz antis qu´ aprender aragonés y al no charrase
en a escuela, les paez una “coseta” de
yayos.
Ixo s´apañaba – me paez a yo – Dende arriba, como
cuasi todo, con milloras ta os que l´ estudien y l´ empleguen . Por exiemplo
puntos en as oposicions de mayestros…ezt.
Y nusatros os que encara
la charramos una miqueta; emplegala, charrar, en a nuestra fabla, si
sapemos una palabra, ponela, con a capeza alta, sin chustifica-se, de traza
natural.
Cuan cuasi toz fayamos ixo, os inteletuals, filólogos y
estudiosos de a fabla aragonesa, tendrán que parar de rechirar t´atrás, mirar a
realidá y fer una normalización y una amostranza en a escuela, que ya ye prou
ora.
Suscribirse a:
Entradas (Atom)