Abside Iglesia Moriello de Sampietro

Abside Iglesia Moriello de Sampietro
Abside Iglesia Morillo de Sampietro

martes, 27 de noviembre de 2012

D´AGÜERRO

As fuellas secas, a mesa de chintar sola, as boiras a punto de pleber, estampa de agüerro, detrás de casa.
Paez que una miqueta de frior, s´apodera de l´esquinazo.
Se asoma a nieú ta os Treserols,A Peña Montañesa y Cotiella. L´ibierno clama en a puerta. Pero as colórs de os arbols entre a berdor de os praús y o blanco de as puntas, fa una postal que no me canso de mirar, y que tiengo bien grabada en o tozuelo. Por si bel diya no puedo beyer-la...

lunes, 5 de noviembre de 2012

OS ZAPOS Y OS NINÓNS.




Un zapo siempre ha síu  bella cosa atrautiba ta un ninón u ta una ninona. Yo de chicorrona  me pasaba ratos y ratos mirando zapos, y si en trobaba los seguiba; me los miraba fito a fito, con ixe caminar chompo, os güellos que se l´en salen de a capeza, as garras palmeadas... No yera mui bien bisto por a chen gran que a una ninona le fesen tanto goyo os zapos. Son animals maldaús como as culebras, y no se podeban tocar. Nunca en he tocaú dengún, antiparti de abe-me pasau muitas oras espiando-ne.  Por ixo, a mia sorpresa fué cuan un ninón en a calle de a Torrozilla, beniba con un zapo debaixo de o brazo como si carriase un muñeco de trapo. Ixe ninón no ye adotrinaú por as creyenzias d´antis.  No sape que escupen bereno, ni que fan salir granos, ye un animal como cualsiquier atro, dinno de bebir zerca de nusatros, que se come inseutos de o güerto y que no nos fa dengún mal.
Dantes solo saliban en o berano y poco. Ye cuasi un acontecimiento que sean por astí ta Todos Santos, y una fiesta, biyer as caras de satisfauzión de os ninóns.

lunes, 15 de octubre de 2012

PAROLERÍA Y REYALIDÁ


Parolas, parolas buedas, no se puede ubrir a radio, ni a telebisión ni cosa sin sentir ixo.
Dineros, dineros, dineros y cosa más. A soziedá de o "bien estar" s´ha tornaú a soziedá de o "mal estar" 
Toz enfurruñaús porque no sapen como empochacar mas que o bezino, saper más que o bezino, punchar, fer burz, escruchinar... agora mas que nunca ye l´ora de caminar chuntos, d´aduyanos. Mandar a escampar a boira a toz os caparras y surtir  a chen de bien, amostrar o que podemos fer dixas trazas.
Y en ixa barafundia, a reyalidá mia, a de o lugar ande nazié.
Bueno;  quereba dezir que o sabado puyé ta o mío lugar. Y dimpués de trobanos zincozientos cazadórs que paizeba yeran surtius de una pelicula de "Rambo" y en medio de a mala gana que da biyer cuasi todo espaldau, o grandismo goyo  de trobanos unos chobens, treballando, fendo una paré y limpiando maderos cresaús. Os que han propiedaz las son apañando u aguardando apañalas. Ye mui difizil apañar, pero solo se m´ocurre dezir, que fa más o que quiere, que o que puede. Y si entre toz no s´amorta  de todo o lugar, ye un goyo mui gran.
Dimpués que ya no se caye casa Campo... dimpués d´aplanase casa Roquero, casa Berná y casa Cuello...
¡Se fará o que se pueda!. o que se pueda... que ye poco. Pero en a situazión de ixe lugar, o poco ye mucho.
Amás deziban de que a ferraría no se podeba cayer... que ye a zaguera de todo o Pirineo. Bel estalentaú ha feito desaparezer o mallo y bels trastes pero y son encara  o manchón, o fogaril, y o yunque (no sé como se clama n´aragonés).
Muitas ganas de treballar a ixos chobens, y no tan chobens, que no desaparezca de o mapa Moriello, u Morillo de Sampietro, anque o conzello de Boltaña quiera fenos puyar toda a bida por un camino infernal, rebentemos un auto cada bez, u paguemos os materials a prezio salmón...


miércoles, 26 de septiembre de 2012

Ta casa nuestra

O berano qu´ eba de ser o que nos aduya a lebantar a capeza,  ( tó paez que ye presto ta ixo) s´en a pasaú como una bolada d´aire. Feba calor, no plebeba y o Biello Sobrarbe no paizeba ixo de una "Comarca del Pirineo". A chen comenzipia a dezir que si bi- ha aire acondizionaú en a  casa y por astí...
Que semos toz  capinos ¿u qué?.
Rebobino n´a mia capeza y torno t´atrás en o tiempo trenta añadas: Cuan en A Torrozilla no bi-eba augua en as casas, toz os lugars yeran a punto d´ise- ne ta ziudáz u ta lugars mas grans. No bi- eba telefono por pocos bezinos... en fin, as mil penurias...
Bel-úns dezidiemos cambear ixo, imos apañaú as casas, os güertos, imos escoscaú os lugárs, sacando os dineros de os bancos, con unos intreses grandismos, echando oras, comprando materials a prezios de salmón...
Bidemos en o turismo una traza de poder pagar a nuestra casa, ixa, que os nuestros pais eban deixau por imposible, y nusatros paez qu´ ebanos de deixar cayer.
Una chen que le cuaca  a naturaleza, en cuenta de ir ta atro puesto de bacazións s´en beniba ta as nuestras casas, y antiparti de disfrutar de o paisache, nos aduya a pagar a hipoteca.
¿Qué dechenerazión de os sentimientos, ha feito esclatar isto?.
As leis de o mercaú l´estabornan todo. A fiebre de a construzión, toda a chen  ha una casa, u dos, u tres, u más... Os pastórs, os comerziantes, os baqueros, os zapateros, os albañils... han lomenos una casa de Turismo Rural. Una casa, un palazio, un montón de apartamentos, un montón de casetas...
Toz semos saputos, enteraús, ricos...
No reconozco o país de "miserias" en o que me he criaú. No tiengo dineros, no soi nueba rica, no tiengo cosa que demostrar, pero tiengo presente siempre a bida de pribazións de "austeridá" que dizen agora, que m´a tocaú bebir.
¡Nusatros si que sapemos o que ye austeridá! y no os que se plenan a boca con ixo.
 Ye prou difizil trobar un cliente, pero al entrar en casa, cuasi hemos de pone-nos a tremolar.
 Semos contimparaús con atros, si abrimos a bentana entran moscas, no corre aire, si fa frío nunca calentamos proú, si fa calor, ye increible.... queremos beyer animals pero puden...
Ye a inspezión permanente, l´alufre sin sentiú, as ganas de rechirar ¿o qué?, ¿qué rechiramos?
¿Sentinos  grans? 
Casa Lanau no ye un Palazio, ni una casa " de ricos" ye a casa de una chen que antiparti de apañala ta nusatros, ye ubierta ta os que que quieran benir a beyenos, y aduyanos a mantene-la. Sez conbidaús ta Casa Nuestra.




viernes, 17 de agosto de 2012

As moscas, no son abellas.

"Inevitables golosas
que ni labraís como abejas,
ni brillaís cual mariposas;
pequeñitas, revoltosas,
vosotras, amigas viejas,
me evocaís todas las cosas."

No me he puesto  resistir a poner ixe trozo de poema de A. Machado. No en conozco un atro n´aragonés
que se paezca.
  Uey quiero charrar de as moscas.
Sí que ye berdá que moscas en bi- ha en toz os puestos ( naturals. ixo si) y a berdá que se diz d´eras patoleras de cosas: cansadas, catenazos, murgas,  ferretes, puercas...
 Os finos que ban ta o monte,  cuasi han de fe-lo con un bote de inseutizida bien preto en o culo.
 Os camins ta alticamase un desustanziau de ziudá en o monte salbachino, son ...desinfinitos. As bacas cagan, as güellas cagan, as piedras son duras, os arbols tiran as fuellas, as aliagas punchan, y as moscas dan murga.
Pero son astí, y a naturaleza que antiparti de saputa, ye empreñadera, fa que s´en crie más y más. No cuento,que sea ta que os estandartes de l´interné, os animals de ziudá, le faya mal prebo en o Monte Perdido (patrimonuio de l´ umanidá) si les acude una mosca ta o bocadillo,  ta os morros( prou finos), u ta a bragueta. Ni ta que bafurosos barriobaixeros se sientan ofendius cuan por a finestra d´una casa rural, entre... una mosca, u mosquito ... que tamién en bi-ha.
Se puen quedar con a mierda de perro- que tamién cagan y dan ferrete- y bien que les fan ( puesto preferén) en os suyos arnals de muitos euros. Ande  no solo se siente cuan o perro escazila, tamién cuan o bezino ye en o escusaú u cuan fa barafundios con a parentela.
Pero m´en boi de os nierbos, prou de fatezas, deziba...  que puen quedase con a mierda de perro, o tarquil de azeite y gasoil, con as polidas chamineras que no echan solo fumo, con a  fulera " asepsia" de o que paez escoscau y ye puerco.
Que nos deixen, a nusatros con os ríos con peñóns, as casas biellas de piedra, l´aire limpio, os grillos, o monte y...as moscas; que no son abellas, ni paixarelas, pero han de bebir con nusatros, os eslanguíus  aldeanos no hemos atro puesto t´ande ir...



miércoles, 11 de julio de 2012

TODO DE CULAS, TAMIÉN O TIEMPO.



Punto de rezos de os debanpasaús. 
¿nos baldrá ta algo agora?



A yo a calor me mata, y Sobrarbe no me paez o mismo, ni o mío país. Ixo de salir ta a calle y que no pase un pelo d´aire, no me paez normal.¿en o Pirineo no fa frio siempre?

Pero no ye por ixo que fa diyas que no escribo. As faziendas muitas bezes nos empuchan hasta cuasi fenos retecular. Diz un amigo mio que ande bi-ha bancos no bi-ha tranquilidá, anque lo paezca. Y prou que ye berdá. Siempre eba pensaú que ni o capitalismo, ni os mandamases ni as trazas de embolicalo todo, que an os poderosos; iban a poder con yo. Pero tiengo que reconocer que comenzipio a ser mas que farta, de os chupasangres y de os figurantes de ista farsa .Perque, isto ye una farsa, en a que unos imos a deixar a piel, mientras atros se fartan bien fartos. Puedo dezir: que en os tiempos de as abundanzias y de os dineros; o mío lugar s´ha quedaú sin chen, por no fer una maldita pista. Custión de prioridaz...

En o tiempo que yeranos ricos, yo no teneba augua en casa. En a era de a comunicazión cuasi emos abiu de matar ta aber internet en o nuestro lugar.

No me espanta que me saquen de casa, ya me sacón de casa a os 9 años. No me espanta a soledá, ni o silenzio, no me espanta o frío, ni a calor... o que de berdá me espanta ye que os sentirs se faigan dineros, que tot amanezca unas zifras en o trachín de as tripas de l´ordenador. Que ixo siga o que bales: o que tiens ye o que bales. A incomprensión atra bez... Ixo si que m´ espanta...

miércoles, 16 de mayo de 2012

NABATAS

Tiempo de mayencos, tiempo de barranquiar y de nabatas. Treballo gran o de os nabateros ta fer baixar por os rios ixas  primero "barcas" y dimpués "barcazas" de arbols enteros. A madera, un bien prou a menister en ixos  tiempos, feba falta y se pagaba bien. S´emplegaba chen, y os móns yeran bien cudiaus.
Agora ye una fiesta. y as nabatas baixan, como dantes, y os que las biemos dende o canto o rio mos fan prou goyo.
O diya 20 de iste mes, imos a beyelas atra bez. Se nos cayerá bella glarima, faremos fotos, charraremos con belún,  nos alcordaremos de muitos que ya no i-son con nusatros... y dica l´año que biene.

Larga bida y muitas ganas de treballar ta os nabateros de o siglo XXI.

viernes, 11 de mayo de 2012

OS MAYENCOS

Intresbatible o gramíu de a Zinca en as Debotas, a color de l´augua, entre azul y grisa. Senti-la y no beye- la...
O mayenco  de as nieus tardanas, deixa beyer y sentir una de as fuerzas mas grans de a naturaleza en istas bals pirinencas. O gramiu que esmorteze o piular de os paixaricos, y no deixa parar ni un inte,  a os güellos alufrando as peñas plenas de gallos, u o zielo azul rabioso, pleno de boiras tronaderas que fan moños en a Peña Montañesa.

Os Mayencos, marcan Nabatas, güen tiempo, preparanos ta o berano, ta a bida en as montañas, en os lugárs y en as casas. Se despliega a mapa y tot paez que torna a ser; bida.

jueves, 3 de mayo de 2012

O TRES DE MAYO.

A mia yaya deziba que yera Santa Cruz de mayo. Ixe diya se eban de bendezir unas pedretas ta esconchurar as tronadas en o berano.
En as bals pirinencas, os lugárs yeran pretos de faixas alredor, en os que se feba criar tot l´amenister ta chintar toz os diyas. Si beniba una tronada yera como si benise a fin de o mundo, o granizo desfeba muito treballo y muita ilusión, bi- eba que fer tot o que se podeba, ta fe-la desfer u recular.
A Yaya replegaba pedretas y las bendeziba diziendo muitas bezes Chesús, dica mil bezes, dimpués las poneba en una caixeta metalica y en o berano,  cuan a tronada bruiba y se oscurezeba cuasi como de nueis, se asomaba una miqueta y  tiraba una piedreta diziendo:
-Apartate Satanás, con nusatros no podrás, que o diya de Sta Cruz dizié mil bezes Chesús.-
Una traza de esconchuro particular, que solo he sentiu que feba a mia yaya: Pilar Campo en Morillo de Sampietro.

viernes, 6 de abril de 2012

A FIN DE O SEQUERO


Plebeba, yera Chuebes Santo y plebeba. O diya que relumbra mas que o sol, as gotelleras cayeban aprisa y cuasi como una sopa me repartié a rebista Monte Perdido por o lugar biello de L´Ainsa. As goteras, as claus de a furgoneta, o bateaguas, o paquete de rebistas, y os ruellos de glera de a carrera que s´eslizan prou, cuasi no me deixan alegrame de que caiga augua que n´ abril cada gota en bale mil, y en mayo más que en tot l´año.
Fa goyo beyer as ganas con que a chen pilla a Monte Perdido. Con ixo paez que nos pagan os esfuerzos de replegar y sacar ta debán ixa rebista de a Comarca de Sobrarbe que se clama Monte Perdido, que ye como
un fillo de Paco Parra y Luisa Castillo que trimestralmente biene ta o mundo de l´informazión de a nuestra quiesta Comarca ta os que nos besitan, y ta os que bebimos astí.
Tamién a pachina web: www.vivir pirineos.com.
As goteras cayeban ayer Chuebes y oi Viernes, y as fuellas de os árbols crezen tanto, que si t´asientas a miratelas, las puez beyer surtir ta difuera.
Quiero fer crespillos u una torta en o forno, aguardando qu´escampe ta plantar o zebollino y bella coseta más, n´un  trozed de güerto.


jueves, 22 de marzo de 2012

 MAS REFRANS
A primabera, a Semana Santa, os primeros diyas d´abril, a tornada de as falzillas, de o cuculo...
son muito de refrans, pos o tiempo ta estas fechas ye conzietero... u esclata de sol, aire, matacrabito, truenos, nieu...
 En abril, auguas mil, y en mayo, más que en todo l´año.
Si no durase más a mala bezina que a nieu marzina.
Si  o tres d´abril no me´z bisto benir, u soi muerto u ta morir. ( diz o cuculo).
Ta Semana Santa o cuculo canta, y si no canta, u está muerto y u está en Franzia.
Cuando as crabetas salen a l´ora de a zena, fuera os pastórs de a tierra ajena.
En abril, auguas mil.
Si no por abril, s´en tendría de güellas, mil.
Tres diyas bi-ha en l´año que relumbran más que o sol, Chuebes Santo, Corpus Christi y o diya de l´Ascensión.
En abril cada gota en bale mil.
Os d´ abril, pa mí (enjambres), os de mayo pa mi ermano y os de junio pa ninguno.
O que a bisto tres abrils buenos, ya se pue morir contento, que ya ye bien biello.

jueves, 8 de marzo de 2012

SALIR DE ROGATIBAS

S. Urbez ye uno de os santos más de a tierra. Santo pastor, primero en Sercué y dimpués en Bió en casa Lardiés. Mira si yera santo que fizo pasar as crabas por denzima de o tocho en Bellos, un rio que se siente l´augua y cuasi no se bei de fondo que ye. No s´en cayo denguna.
 Tamién cuan s´adormiba as güellas s´en  iban ta o sembraú pero se comeban solo a yerba, y no feban mal en o trigo.
Diz a tradizión que  en caso de fer falta a plebida, os lugárs de o Quiñón: Buerba, Bió, Sercué, Nerín y Gallisué eban d´ir nuebe diyas ta a espelunga de Sastral, en Añisclo, ande s´achuntan os rios Bellos y Aso, Dende a casa de Lardiés de Bió. Si seguiba sin pleber, feban dos nobenas más y si encara no plebeba; dos romeros de o lugar de Arbella eban de fer o camín ta l´ ermita, pasando por Billamana, Campol, Yeba y Bió ta rematar rezando de nueis en o santuario.
- Y si, ni asinas  plebe?
 -Si nina si, siempre plebe. A la fin plebe. Siempre ha plebiú a la fin de o sequero.

jueves, 23 de febrero de 2012

SEQUERO Y MAS SEQUERO





O tiempo ya s´en pasa. Dende o mes de nobiembre no n´ha caiu ni una gota (d´augua) y as aireras l´han secaú todo. Os sementeros de trigo y ordio son cuasi perdius y os animals no troban ni brenca. Agora se diz que o cambio climatico pero si rechiramos ta atrás en o tiempo, nos trobamos un montón de ermitas y santos por toz os puestos ta os que s´acudiba a pedir cuasi siempre augua.
Amás paez que no se les perdonaba si no feban pleber, y belún como S. Beturián remataban a nobena en o cumo de Fuensanta.
San Urbez amagaú en o cañón de Añisclo, A Birchen de A Sierra, San Betorián, Santa Baldesca, Santa Marina, A Birchen de as Viñas, Sta María d´a Nuez, Birchen d´a Peña... son os dioses de os labradors, de as chens que han de sembrar, cudiar güellas u treballar a lomo calién ta precuranos
a toz, o pan de cada diya.

domingo, 19 de febrero de 2012

MAS DICHOS

Si a candelera plora l´ibierno afora,y si no plora ni aentro ni afora.
En pasar a candelera o gurrión n´a canalera.
En febrero siete sayas y un sombrero.
Siembrame cuando querrás que entre S. Chuán y S.Pedro me segarás.
Si en marzo fa calor, mal año ta o labrador.
Si marzo no marzea, abril acantalea.
Si marzo no marzea, ta abril u mayo queda.
En marzo, l´augua en un capazo.
No pasará martes grass, que a luna no chirás.
Largo ixuto, largo blando.-- Largo sequero, largo mojaú.



ATROS TIEMPOS




domingo, 12 de febrero de 2012

SIEMPRE CHARRAR DE O TIEMPO


Con a crisis denzima de os tozuelos, y o panorama de recortes y sablazos ta os nuestros dreitos, y toz os betuperios que no se podeban ni prexinar fa unas añadas... Y a la fin paez que solo sapemos charrar de o tiempo. Que si fa frío, que si en ba a fer, que si nieba, que si no nieba...
Nunca ha plebiu a gusto de toz, y siempre se ha dicho que en no saper de qué, charrar de o tiempo.
Pero no se alcanza a prexinar por qué ixe intrés en informanos de as bolismas que cayen en a sierra de Madrí, u astí u en l´atro puesto. Agora no plebe, ixo sí que ye ta espantase una miqueta, pero, si siempre ha feito o que a quiesto y no bi-ha soluzión que yo sepa, ta que rechirar y rechirar ixa realidá?.
O que quiero dezir ye, que o tiempo siempre a siú conzietero, frío siempre n´ ha fecho, siempre ha chelaú, nos ha rebozaú de nieú y atras añadas en ha caiú poca ¿no será que ista soziedá s´ha creaú unas nezesidáz sin apercazar ixos conzietos?.
Siempre ha abiú sequeros, plebidas, bulturnos, cheladas, nebazos pero a temporadas paez que solo bi-ha ixo.
A berdá ye, que semos fartos, y ye prou triste de que en a era de as comunicazións no se charre mas que de desgrazias, y de... o tiempo.

domingo, 5 de febrero de 2012

DICHOS DE FEBRERO

Os dichos y as mazadas de a fin de l´ibierno tos han feito muito goyo.

Uey me beniba ta o tozuelo, un cuento u falordieta que solo l´he sentiú contar en o mio lugar de ninona.
Yera os zagueros diyas de febrero y un pastor botiaba de beyer que eba feito güen tiempo y teneba os corderos fartos y gordos. Charrando con Febrero le dizió:
- Ah, estiaño tas comportaú y no mas feito escalatrir con os animals.
- Por charrar sin saper, o que dizes, bas a saper o que ye febrero. Dentre dos diyas que me quedan y dos que le pido a Marzo, no t´ha de quedar ni un cordero en o rabaño.

Y de astí salen os dichos:
Si no por febrero, toz serían ganaderos.
No digas corderé que no pase S. CHusé, y no digas corderada si a Virchen de Marzo (24) no ye pasada.

Claro, que antonzes os animals eban de pasar con a yerba de difuera, y no teneban priensos "liofilizados".

sábado, 4 de febrero de 2012

A FERIETA EN L´AINSA


A ferieta de l´Ainsa.
Atra bez a Plaza Mayor d´o lugar, tornará a ser plena de cosas ta chintar y os baixos d´o Castillo, plenos d ´animals. Os que retornan semientes y animals, de siempre, d´o país.
Y a la fin, toz os trastes que podaz prexinar son en a ferieta. A más gran alegria ye biyer a Plaza de l´Ainsa emplegada ta o que fué creyada, ta feriar y mercadiar.
Semientes, reparto de carrascas ta os ninóns, trufas, subastas d´animals y plantas, caldo de gallina d´o Sobrarbe. Tamién diz que bi-habrá carne de betiella pirinenca.
Os ninóns y ninonas han a tradicional corrida d´a Ferieta.
Un diya ta acudir ta l´Ainsa y bebir tót ixo con intensidá u como diz Molinero, con fuertor.

martes, 31 de enero de 2012

TIEMPO DE DICHOS, FALORDIAS, MAZADAS...


L´ibierno, o frío y a nezesidá de replegase baixo de as chamineras, debeba fer rechirar o tozuelo con dichos pos dende:
"Pa S. Antón de chinero, metá pallar y metá granero y o tozino entero"
"San bizén o barbato rompe ro chelato, pero en pone atro mas arefinato".
"Pa san Antón a gallina pón, y ta la candela, a mala y a güena".
"San Blas d´Angüés ta rescata-ne uno en mató tres".
"Ta San Antón de Chinero arrea una ora más l´arriero".
"Febrerillo o curto, sacó a su padre ta o sol y dimpués l´apedregó".
"En febrero busca a sombra o perro".
"Ta San Matías, (24 ) entra o sol por as umbrías".
"Ta san Blas, un palmo más ( de nieú ), y pa l´aguedeta dica la bragueta."
Toz ixos dichos me sé, así d´una empenta, por o que se bei, ye un tiempo mui propio ta dichos y ta rebozase bien. Cuasi toz nos trayen de o frío que se pasaba y a nieu que podeba cayer. En Tella diz que pasaban de una casa ta otra por o balcón. Yeran atros tiempos que no bi- eba esquiadórs, ni atros arrastres que as garras, ni calorías que as de a matazilla...

lunes, 30 de enero de 2012

OS CARNABALS EN BIELSA

En menos de un mes son os carnabals y en Bielsa ya salen galuchos: Presonaches rebozaús dica os güellos y que no dizen cosa, claman en as casas y s´asientan se fartan u rechiran pero no charran, ni se les bei cuasi mas que os güellos. son os anunziadórs de carnabal a fiesta de la fin de l´ibierno, que sale l´onso de as espelungas, y se paseya por os lugárs. L´amontato, o caballé as garretas as trangas y as madamas... os de liedra, de nieú... etz.
Ye a fiesta de a color, de minchar carnes y beber güen bin, de as chanzas, y l´alegría de a fin de l´ibierno.

martes, 10 de enero de 2012

SEGUNTES AS CALANDRAS, EN 2012 ...


Ba a pleber prou poco, muito sol, y bellas aireras de tóz os puestos de arriba y tamién d´abaixo. No son as predizións que s´aguardaban, por o preziso que i-son l´augua y a nieú. Pero son as que ha feito iste conzietero ibierno que nos tiene una miqueta birolos. Fa mas calor en os altos que en o fondo de as bals. Orache cutiano en l´agüerro y en a primabera, pero estiaño s´ha quedaú n´o preto l´ibierno.
"Tornarán a xalapasen as güellatas con o zierzo chelato de as planuras"... escribiba Francho Nagore. Estiaño más que nunca o zierzo y o que no ye zierzo chufla por as esquinas y martiriza árbols y tozuelos.
Nos aconortaremos prexinando que nusatros encara emos más predizións toz os diyas que os nuestros güelos con istas predizións serian bien espantaús.